Elektroforeza żelowa czyli jak rozdzielić substancje z wykorzystaniem pola elektrycznego – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr inż. Agata Markowska-Szczupak
Kontakt
agtata@erb.pl, tel 91449 42 30
Opis zajęć
Celem pokazu jest przybliżenie uczniom zasad na jakich opiera się podstawowa technika rozdziału mieszaniny związków chemicznych na możliwe jednorodne frakcje przez wymuszenie wędrówki ich cząstek w polu elektrycznym. Uczniowie otrzymają podstawy teoretyczne związane z technikami elektroforetycznymi stosowanymi m.in. w chemii i biologii molekularnej. Będą się mogli przekonać, że elektroforezę można przeprowadzić w prosty sposób, w warunkach domowych. Samodzielnie przeprowadzą elektroforezę barwników i kwasu nukleinowego (DNA), wyizolowanego z materiału roślinnego.
Czas trwania zajęć
Czas trwania ćwiczenia, wliczając przygotowanie materiału badawczego i zestawu do elektroforezy, jest szacowany na około 5 godzin lekcyjnych (225 min.).
Dodatkowe informacje
W zajęciach jednorazowo może uczestniczyć grupa do 15 osób.
Fermenty w życiu codziennym czyli co warto wiedzieć o enzymach - ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr inż. Agata Markowska-Szczupak
Kontakt
agtata@erb.pl, tel 91 449 42 30
Opis zajęć
Celem zajęć jest przybliżenie uczniom budowy i funkcjonowania enzymów roślinnych i zwierzęcych. Zostaną również przedstawione sposoby pobudzania lub hamowanie ich aktywności. Uczestnicy będą mieli okazję wykonania prostych doświadczeń z użyciem enzymów, które samodzielnie wydzielą z materiału roślinnego i zwierzęcego. W proponowanych doświadczeniach zostanie przedstawione działanie enzymów z klas hydrolaz i oksydoreduktaz, zaangażowanych m.in. w metabolizm cukrowców oraz ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym. Uczniowie dowiedzą się również w jaki sposób badane przez nich enzymy są wykorzystywane w przemyśle.
Czas trwania zajęć
Czas trwania ćwiczenia, jest szacowany na około 4 godziny lekcyjne (180 min.).
Dodatkowe informacje
W zajęciach jednorazowo może uczestniczyć grupa do 15 osób.
Etanol czy metanol, czyli do czego można wykorzystać chromatograf gazowy - ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr hab. inż. Beata Mchalkiewicz, prof. ZUT
Kontakt
beata.michalkiewicz@zut.edu.pl, tel. 91 449 40 96
Opis zajęć
Ćwiczenie dotyczy oznaczania śladowych stężeń metanolu w mieszaninach etanol – woda- metanol techniką chromatografii gazowej. W zależności od życzenia uczestników ćwiczenie będzie polegało na stwierdzeniu obecności lub nieobecności metanolu (wariant 1 - analiza jakościowa) lub na oznaczeniu stężenia metanolu w mieszaninie (wariant 2 - analiza ilościowa). W trakcie ćwiczenia zostanie omówiona zasada działania chromatografu gazowego i wykorzystanie go w analizie chemicznej. W przypadku wybrania wariantu 2 uczestnicy wykonają krzywą kalibracji i nauczą się wykorzystywać ją do oznaczenia stężenia metanolu w nieznanym roztworze.
Czas trwania zajęć
Ćwiczenie ograniczone do analizy jakościowej - czas trwania 2 – 3 godzin
Ćwiczenie wzbogacone o analizę ilościową - czas trwania 4 – 5 godzin
Dodatkowe informacje
Rekomendowana liczba uczestników 5 – 10 osób
Jak zrobić zupełnie białe z kompletnie czarnego? – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr inż. Krzysztof Lubkowski
Kontakt
krzysztof.lubkowski@zut.edu.pl, tel. 91 449 4730, 91 449 4197, 694 59 77 29
Opis zajęć
Wstęp teoretyczny zawierający podstawowe informacje dotyczące otrzymywania, właściwości i zastosowania bieli tytanowej.
Celem zajęć laboratoryjnych będzie określenie podstawowych parametrów jakościowych bieli tytanowej, m.in.:
- ocena wizualna
- struktura krystalograficzna metodą dyfrakcji promieniowania rentgenowskiego
- gęstość nasypowa
- wartość pH wodnej zawiesiny
- oporność właściwa ekstraktu wodnego
- zawartość substancji rozpuszczalnych w wodzie
- zawartość substancji lotnych w temperaturze 105oC
- liczba olejowa
- parametry barwy
Czas trwania zajęć
wykład około 30 min.
zajęcia laboratoryjne około 90 min.
Czy katalizator samochodowy różni się od katalizatora do syntezy amoniaku? - ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowcy
dr inż. Krzysztof Lubkowski
dr inż. Rafał Pelka
Kontakt
krzysztof.lubkowski@zut.edu.pl, tel. 91 449 4730, 91 449 4197, 694 59 77 29
Opis zajęć
Wstęp teoretyczny zawierający podstawowe informacje dotyczące katalizy i katalizatorów, metod ich otrzymywania, charakterystyki oraz zastosowania.
Celem zajęć laboratoryjnych będzie:
- ocena wizualna wybranych katalizatorów
- preparatyka wybranego katalizatora
- aktywacja i dezaktywacja katalizatora
- określenie aktywności i selektywności katalizatora
Czas trwania zajęć
wykład około 30 min.
zajęcia laboratoryjne około 90 min.
Jak rolnik wykorzystuje chemię? – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr inż. Krzysztof Lubkowski
Kontakt
krzysztof.lubkowski@zut.edu.pl, tel. 91 449 4730, 91 449 4197, 694 59 77 29
Opis zajęć
Wstęp teoretyczny zawierający podstawowe informacje dotyczące nawozów mineralnych, metod ich otrzymywania oraz charakterystyki.
Celem zajęć laboratoryjnych będzie:
- określenie składu chemicznego wybranego nawozu
- badanie wytrzymałości statycznej (twardości granulek nawozowych)
- badanie uziarnienia metodą sitową
- oznaczanie gęstości nasypowej (luźnej)
- pomiar statycznego kąta zsypu naturalnego
- oznaczanie zawartości wilgoci
Czas trwania zajęć
wykład około 30 min.
zajęcia laboratoryjne około 90 min.
Polski przemysł chemiczny – sprintem ku Europie! - wykład
Wykładowca
dr inż. Krzysztof Lubkowski
Kontakt
krzysztof.lubkowski@zut.edu.pl, tel. 91 449 4730, 91 449 4197, 694 59 77 29
Opis zajęć
Wykład dotyczący aktualnej sytuacji polskiego przemysłu chemicznego na tle Europy i Świata, oraz przeobrażeń jakie nastąpiły w tej branży w Polsce ciągu ostatnich 15 lat.
Czas trwania zajęć
wykład około 45 min.
Nowoczesne metody analizy metali w próbkach środowiskowych – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr hab. inż. Zofia Lendzion-Bieluń
Kontakt
zosi@zut.edu.pl, tel. 91 449 43 97
Opis zajęć
Celem wykładu będzie zapoznanie uczniów z technikami: ICP-OES, AAS, XFR.
W ramach zajęć laboratoryjnych uczniowie będą mogli przeprowadzić analizę zawartości metali ciężkich w wodzie lub w innych próbkach (np. wybranych produktach spożywczych). Zakres badanych próbek należy wcześniej uzgodnić z osobą prowadzącą.
Czas trwania zajęć
wykład 45 min.,
zajęcia laboratoryjne (90 min.)
Jak wodę mętną przeprowadzić w klarowną – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr hab. inż. Sylwia Mozia
Kontakt
sylwia.mozia@zut.edu.pl, tel. 91 449 48 72
Opis zajęć
Koagulacja jest jednym z podstawowych procesów oczyszczania wody. W wyniku koagulacji uzyskuje się zmniejszenie intensywności zabarwienia, mętności i utlenialności wody. Pierwsza część zajęć obejmuje wprowadzenie do ćwiczeń, podczas którego uczniowie poznają podstawy procesu, w tym mechanizm i chemizm koagulacji oraz rodzaje stosowanych koagulantów i substancji wspomagających koagulację.
Celem zajęć laboratoryjnych jest określenie optymalnej dawki koagulantu pozwalającej na usunięcie mętności wody. Zmiany mętności oczyszczanej wody będą określane wizualnie oraz na podstawie pomiarów przy użyciu mętnościomierza. Uczniowie będą obserwować również zmiany pH i zasadowości wody towarzyszące koagulacji.
Czas trwania zajęć
120 min.
Podglądanie natury: biomimetyka – wykład
Wykładowca
dr hab. inż. Sylwia Mozia
Kontakt
sylwia.mozia@zut.edu.pl, tel. 91 449 48 72
Opis zajęć
Biomimetyka to nauka zajmująca się materiałami, strukturami, procesami powstałymi z inspiracji natury. Jednym z najbardziej spektakularnych architektonicznych przykładów zastosowania biomimetyki jest wieża Eiffla w Paryżu. Podczas wykładu przedstawione zostaną najciekawsze przykłady zastosowania biomimetyki w technice. Uczniowie dowiedzą się, co łączy termitiery z budynkami mieszkalnymi, co ma gekon do plastrów samoprzylepnych, czym jest "efekt lotosu", co sowa i zimorodek mają wspólnego z pociągiem i poznają wiele, wiele innych ciekawostek.
Czas trwania zajęć
45 min.
Oznaczanie wybranych parametrów fizyko-chemicznych wody do picia - ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr hab. inż. Joanna Grzechulska – Damszel
Kontakt
joanna.grzechulska@zut.edu.pl, tel.: 91 449 42 30
Opis zajęć
Celem ćwiczenia jest praktyczne oznaczanie wybranych parametrów fizyko-chemicznych wody wodociągowej. Wybrane parametry obejmować mogą: odczyn pH, kwasowość, zasadowość, twardość, barwę, mętność. W czasie zajęć będzie możliwość samodzielnego wykonania poszczególnych oznaczeń. Przewidziano zapoznanie uczniów z metodą miareczkowania i omówienie roli wskaźników (oranż metylowy, fenoloftaleina, czerń eriochromowa).
Czas trwania zajęć
90 min.
Dodatkowe informacje
Zajęcia przewidziane są dla grup do 15 osób.
Procesy membranowe – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr hab. inż. Marek Gryta, prof. ZUT
Kontakt
marek.gryta@zut.edu.pl, tel. 91 449 46 82
Opis zajęć
Celem zajęć jest zapoznanie z działaniem podstawowych procesów membranowych: mikrofiltracji, ultrafiltracji, nanofiltracji, odwróconej osmozy oraz destylacji membranowej. Po krótkim wprowadzeniu teoretycznym uczniowie zostaną zapoznani z budową i działaniem instalacji membranowych. W części praktycznej przeprowadzone zostaną doświadczenia zmiękczania i odsalania wody.
Czas trwania zajęć
około 60 min.
Alternatywne - odnawialne źródła energii - wykład
Wykładowca
dr inż. Beata Zielińska
Kontakt
bzielinska@zut.edu.pl, tel. 91 449 42 99
Opis zajęć
Tematyka wykładu obejmie następujące zagadnienia:
- zdefiniowanie odnawialnych i nieodnawialnych źródeł energii,
- przyczyny wciąż rosnącej popularności odnawialnych źródeł energii,
- wodór jako niekonwencjonalny nośnik energii,
- system energetyki wodorowej (źródła wodoru, metody otrzymywania, transport, magazynowanie oraz zastosowanie wodoru),
- fotokataliza jako jedna z metod otrzymywania wodoru,
- czy możemy bezpiecznie stosować wodór?
Czas trwania zajęć
około 45 min.
Mucha oglądana skaningowym mikroskopem elektronowym - ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr inż. Rafał J. Wróbel
Kontakt
rwrobel@zut.edu.pl, tel. 664 331 217
Opis zajęć
Celem pokazu jest zapoznanie uczniów z najnowocześniejszymi metodami analizy próbek występujących powszechnie w życiu codziennym. W czasie ćwiczenia uczniowie będą mieli możliwość obserwacji m.in. owadów, włosa ludzkiego, nanorurek węglowych oraz przyniesionych przez siebie próbek przy powiększeniach 30 ÷ 800 000 razy. Zostanie również omówiona zasada działania mikroskopu elektronowego, mikroanalizy rentgenowskiej oraz innych technik wysokopróżniowych.
Czas trwania zajęć
Czas trwania ćwiczenia 120 min.
Dodatkowe informacje
W zajęciach jednorazowo może uczestniczyć grupa do 15 osób.
Nowa odmiana węgla - nanorurki węglowe – ćwiczenia laboratoryjne
Wykładowca
dr inż. Iwona Pełech
Kontakt
iwona.pelech@zut.edu.pl, tel. tel. 91 449 4132
Opis zajęć
Zajęcia będą składały się z dwóch części: teoretycznej i doświadczalnej. W części pierwszej zostaną omówione odmiany alotropowe węgla, w tym nanorurki węglowe. Przedstawiona zostanie ich budowa, właściwości oraz zastosowanie.
Celem części doświadczalnej będzie otrzymanie nanorurek węglowych metodą CVD (chemical vapour deposition) w wysokotemperaturowym piecu rurowym z wykorzystaniem nanokrystalicznego kobaltu jako katalizatora oraz etylenu jako źródła węgla. Morfologia otrzymanego materiału zostanie zbadana z wykorzystaniem transmisyjnej mikroskopii elektronowej. W celu zmiany właściwości nanorurek z hydrofobowych na hydrofilowe zostaną one poddane obróbce w kwasie azotowym. Nanorurki węglowe po syntezie oraz modyfikacji zostaną zdyspergowane w różnych rozpuszczalnikach, aby ocenić stabilność uzyskanych zawiesin.
Czas trwania zajęć
Przewidywany czas trwania zajęć – 3 godziny lekcyjne.
